Rogal świętomarciński to wypiek w kształcie końskiej podkowy z nadzieniem z białego maku, tradycyjnie przygotowywany w Poznaniu oraz niektórych rejonach Wielkopolski na Dzień Świętego Marcina, który przypada 11 listopada. Rogale te stanowią główny przysmak obchodów imienin Dnia ulicy Święty Marcin w Poznaniu. Wiele cukierni w Polsce próbuje odwzorować ten smak, jednak jedyny i najlepszy rogal świętomarciński to ten z Poznania. Z okazji zbliżającego się święta chcielibyśmy przybliżyć historię i tradycję tego wypieku.
Legendy związane z powstaniem tradycji rogali świętomarcińskich
Jedna legenda głosi, że w średniowieczu hojny rzymski legionista Marcin z Tours (późniejszy Święty Marcin), przejeżdżając przez okolice obecnego Poznania, podarował ubogiemu połowę swojego płaszcza – tyle, ile mógł oddać. W tym samym czasie jego koń miał zgubić podkowę, co zainspirowało poznańskiego piekarza do uczczenia gestu żołnierza, wypiekając rogale w kształcie podkowy i przekazując je biednym.
Inna wersja opowieści głosi, że tradycja ta ma swoje korzenie w czasach pogańskich, gdy podczas jesiennych obrzędów składano bogom ofiary z wołów lub zastępowano je ciastem formowanym na kształt byczych rogów.
W 1891 roku, gdy zbliżał się dzień św. Marcina, proboszcz poznańskiej parafii pw. św. Marcina, ks. Jan Lewicki, zaapelował do wiernych, aby zrobili coś dla biednych, biorąc przykład ze swojego patrona. Odpowiadając na apel, cukiernik Józef Melzer upiekł trzy blachy rogali i rozdał je przy kościele. W kolejnych latach do Melzera przyłączyli się inni, by każdy mógł tego dnia się posilić. Zamożniejsi mieszkańcy Poznania kupowali rogale, a biedniejsi otrzymywali je za darmo.
Atrakcje świętomarcińskie w Poznaniu
Poznaniacy, widząc jak bardzo istotną częścią kultury stał się rogal, otworzyli Rogalowe Muzeum Poznania, gdzie na odwiedzających czeka opowiadana na żywo historia rogali świętomarcińskich, w której można dowiedzieć się, skąd pochodzi charakterystyczny kształt tego wypieku, poznać tajniki jego tradycyjnej receptury oraz wziąć udział we wspólnym pieczeniu, wzbogaconym lekcją poznańskiej gwary. Muzeum znajduje się w zabytkowej kamienicy na Starym Rynku, naprzeciwko Ratusza (wejście od ul. Klasztornej).
Certyfikowany rogal świętomarciński? - o co z tym chodzi?
Nazwa „rogal świętomarciński” zgodnie z wytycznymi Cechu Cukierników i Piekarzy w Poznaniu, Urzędu Miasta Poznania oraz Izby Rzemieślniczej jest zarezerwowana dla tych piekarni, które otrzymają specjalny certyfikat przyznawany przez Kapitułę Poznańskiego Tradycyjnego Rogala Świętomarcińskiego. Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1070/2008 z dnia 30 października 2008 roku wpisało nazwę „rogal świętomarciński” do unijnego rejestru chronionych nazw pochodzenia i chronionych oznaczeń geograficznych.
Z czego składa się tradycyjny rogal świętomarciński?
Tradycyjny rogal świętomarciński przygotowywany jest z ciasta półfrancuskiego opartego na margarynie. Nadzienie składa się z białego maku, cukru, pokruszonego ciasta biszkoptowego, masy jajecznej, margaryny, orzechów, rodzynek, owoców w syropie lub kandyzowanych (takich jak czereśnie, gruszki, skórka pomarańczowa) oraz aromatu migdałowego. Ciasto formowane jest na kształt podkowy, a nadzienie umieszczane jest między jego warstwami. Gotowy rogal zdobi się pomadą i posypuje drobno posiekanymi orzechami. Specyfikacja certyfikowanego produktu wymaga użycia margaryny, jednak niektóre cukiernie świadomie wybierają masło, argumentując, że wpływa ono korzystnie na smak i jakość rogala, czyniąc go bardziej aromatycznym i chrupiącym.
Comments